Αντιδράσεις και απήχηση του θανάτου του Παύλου Μελά

(Οι τουρκικές έρευνες στη Στάτιτσα αναγκάζουν τους συντρόφους του ν’ αποκεφαλίσουν το πτώμα του. Η κεφαλή του θάβεται στη Μονή Αγίας Τριάδας στο Πισοδέρι, ενώ το ακέφαλο σώμα του μετά από διαπραγματεύσεις το κηδεύει ο Μητροπολίτης Γερμανός στην Καστοριά). Η είδηση του θανάτου του θα δώσει νέα ώθηση στο Μακεδονικό Αγώνα, αλλά και στην ελληνική διανόηση. Η συνέχιση του Αγώνα θα στερεώσει την ελληνική παρουσία στη Μακεδονία και θα επιβάλλει στη διεθνή διπλωματία τη θέση ότι το ελληνικό στοιχείο αποτελεί όχι μόνο το παρελθόν, αλλά και το παρόν και το μέλλον της Μακεδονίας.